SZUKAJ
Link skopiowany
Zbiorniki, którymi się opiekujemy, pełnią istotne funkcje przyrodnicze, krajobrazowe, rekreacyjne i retencyjne. Zarządzamy ponad 40 zbiornikami wodnymi o łącznej powierzchni ponad 78 hektarów. Wiele z nich znajduje się w popularnych parkach, m.in. parku Pole Mokotowskie, parku Skaryszewskim, ogrodzie Saskim, ogrodzie Krasińskich, parku Promenada czy Arkadia. Przez cały rok prowadzimy prace konserwacyjne mające na celu utrzymanie zbiorników w jak najlepszym stanie.
Lista zbiorników wodnych, którymi zarządzamy znajduje się w zakładce Tereny wodne.
W parkach dbamy o najbliższe otoczenie stawów i zbiorników, aby umożliwić mieszkańcom odpoczynek w sąsiedztwie wody. Tam, gdzie jest to możliwe, tworzymy ścieżki spacerowe, ustawiamy ławki i kosze na śmieci, tworzymy rabaty – m.in. na przy stawie na Skwerze im. Olgi i Andrzeja Małkowskich na Mokotowie.
Zbiorniki parkowe podnoszą walory estetyczne krajobrazu, ale przede wszystkim stanowią ostoję dla zwierząt, miejsce ich rozrodu i żerowania, przyczyniając się do zwiększenia różnorodności biologicznej. Jednak w związku z urbanizacją miasta, w szczególności w jego ścisłym centrum, większość naturalnych zbiorników wodnych, otwartych kanałów i cieków naturalnych została przebudowana (poprzez ujęcie w rurociągi) lub wręcz zlikwidowana poprzez zasypanie.
Staw w Parku Skaryszewskim
Sztuczne zbiorniki wodne w parkach i skwerach posiadają uszczelnione dno i częściowo wybetonowane lub umocnione płytami skarpy. Stanowią miejsce rozrodu płazów, które objęte są w Polsce ochroną gatunkową. W warszawskich zbiornikach można spotkać m.in. ropuchę zieloną i traszkę zwyczajną. Ich przetrwanie zależy właśnie od obecności w krajobrazie małych, niegłębokich zbiorników wodnych. Biorąc pod uwagę względy przyrodnicze, konieczne jest napełnienie wodą sztucznych zbiorników na terenie parków i skwerów. Proces ten odbywa się w sposób zapewniający jak najmniejsze straty wody pobieranej z sieci miejskiej, tak by nie pogarszać trudnej sytuacji związanej z suszą hydrologiczną. W celu zminimalizowania obciążenia sieci wodociągowej zwiększonym poborem wody, napełnianie zbiorników odbywa się wczesną wiosną, z jak najmniejszym dopustem wody. Napełnianie zbiorników odbywa się w wydłużonym okresie, z natężeniem, które nie wpływa na wydajność sieci.
Za pomocą istniejących zastawek na 2 warszawskich kanałach– Nowa Ulga i Kanale Gocławskim spiętrzamy wodę w korytach kanałów, by móc zasilić roślinność terenów przybrzeżnych w okresie suszy oraz zapewnić stały dopływ wód do Balatonu oraz Jeziorka Kamionkowskiego. W parku Skaryszewskim regulujemy przepływ za pomocą istniejącej zastawki. Poprzez proste zabiegi spiętrzeń wody, poziomy wód w Jeziorku Kamionkowskim oraz w Stawach Kaczych i Stawach na Kosku w parku Skaryszewskim wzrosły o około 60 cm.
Dbamy o to, aby zwiększać różnorodność biologiczną, dlatego nasze działania ograniczamy tylko do działań niezbędnych. Czasami zbiornik wygląda na zaniedbany, ale wewnątrz niego tętni życie. Prace utrzymaniowe staramy się przeprowadzać jesienią. W sezonie wiosenno-letnim z powierzchni lustra wody tylko sporadycznie usuwamy glony oraz materię organiczną unoszącą się na powierzchni, bowiem jest ona źródłem pokarmu i schronienia dla różnych organizmów żyjących w środowisku wodnym.
Ponadto doszczelniamy zbiorniki, kontrolujemy i wymieniamy niesprawne zastawki regulujące poziom wody, aby ograniczyć niekontrolowane odpływy ze zbiorników, redukując w ten sposób utratę wody.
Jakość wody w zbiornikach znacząco wpływa na warunki siedliskowe organizmów żyjących w środowisku wodnym. W ramach prac utrzymaniowych na bieżąco kontrolujemy czystość wód w zbiornikach i wykonamy m.in. cykliczne badania wody i osadów dennych.
Na niektórych zbiornikach wdrażamy specjalistyczne działania polegające na bioremediacji (technologia usuwania zanieczyszczeń). Pracami objęliśmy do tej pory m.in. dwa zbiorniki wodne na terenie Parku Skaryszewskiego i Jeziorko Kamionkowskie (Praga-Południe), jeden ze Stawów Brustmana (Bielany) oraz – w ramach realizacji projektów z budżetu obywatelskiego – staw przy ul. Dolnej (Mokotów). Dzięki tym zabiegom poprawia się kondycja wody w zbiornikach poprzez ograniczenie ilość osadów, związków biogennych (zanieczyszczeń) rozpuszczonych w wodzie oraz sinic i glonów, a docelowo uruchomi się proces biologicznego samooczyszczania się wód. Woda w zbiornikach stanie się bardziej przejrzysta oraz będzie zawierała większą ilość tlenu, co znacznie polepszy warunki siedliskowe organizmów żyjących w środowisku wodnym.
Renaturyzacja zbiorników obejmuje wiele działań przyjaznych dla przyrody – ich efektem jest poprawa warunków życia ptaków, płazów i innych zanikających gatunków zwierząt związanych z siedliskami wodnymi w mieście.
Przywracamy strefy naturalnej roślinności, która pełni m.in. funkcję fitoremediacyjną – to znaczy, że rośliny oczyszczają wodę i robią to na tyle skutecznie, że nie trzeba podejmować dodatkowych działań. Co więcej, te rośliny są też formą umocnień brzegowych. Umacniamy brzegi w taki sposób, żeby to wyglądało naturalnie – roślinność, którą wprowadzamy do zbiorników, przykryje sztuczne wzmocnienia. W naszych umocnieniach stosujemy też naturalne materiały, np. drewno czy maty kokosowe, które też stanowią podłoże dla roślin.
Oprócz tego, że odtwarzamy strefy naturalnej roślinności, budujemy także zastawki zatrzymujące wodę, tworzymy wypłycenia, robimy miejscowe rozbetonowania i wypłaszczamy skarpy.
Prace w tym zakresie prowadziliśmy m.in. w ramach dwóch projektów dofinansowanych z Unii Europejskiej.
Na terenie Parku Pole Mokotowskie prace renaturyzacyjne były wykonywane w ramach projektu „Rozwój i uporządkowanie terenów zieleni wraz z elementami rekreacyjnymi na terenie Parku Pole Mokotowskie, Parku Żeromskiego oraz Parku Ogrody Kosmosu w Warszawie”. W ramach modernizacji utworzony został nowy, naturalny układ wodny ze strefami roślinności szuwarowej. Z głównego stawu w parku usunęliśmy beton, zbiornik został wyprofilowany pod nowy układ wodny, a na jego dnie położone zostały rury drenażowe. Rozbetonowane i wyprofilowane zostały także małe zbiorniki.
Renaturyzacja zbiorników była kluczowym elementem działań w ramach projektu pn. „Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy”. Do renaturyzacji wybraliśmy zbiorniki wodne, w których stwierdziliśmy zanikanie chronionych gatunków zwierząt – w szczególności płazów (ich wymieranie świadczy o degeneracji terenu, na którym bytowały). Działania objęły Stawy Brustmana (Bielany), zbiorniki wodne przy ul. Tołwińskiego (Żoliborz), Kanał Piaseczyński w Parku Agrykola (Śródmieście), zbiorniki przy Trasie Siekierkowskiej (Mokotów) oraz stawy w otulinie rezerwatu przyrody Las Kabacki im. S. Starzyńskiego (Ursynów). Koncepcje procesu odbudowy naturalnych warunków przyrodniczych stworzyliśmy po przeprowadzeniu licznych badań i ekspertyz. Więcej informacji o projekcie znajdziesz w sekcji Bioróżnorodność w zakładce Projekty unijne.
