Park Praski – zielone serce Pragi-Północ od ponad 150 lat

HUCZNE ZABAWY W PARKU ALEKSANDRYJSKIM – RYS HISTORYCZNY PARKU PRASKIEGO
Park Praski – to tu bije dziś zielone serce Pragi Północ, a powszechnie znany napis „ZOO” oraz kolorowy miś, stosunkowo nowy gospodarz tego miejsca, zapraszają nas do zwiedzania zabytkowego, niezwykłego parku oraz, rzecz jasna, ogrodu zoologicznego. Pierwotnie w tym miejscu rozciągały się piaskowe mady rzeczne i podmokłe tereny wykorzystywane jako łąki i pastwiska.
Park zaprojektowany przez Jana Dobrowolskiego, kierownika Ogrodu Krasińskich i Saskiego, powstał w latach 1865-1871. Teren parku o wielkości 30 ha usytuowany był pomiędzy dzisiejszą al. Solidarności, ulicami Łukasińskiego i Jagiellońską a Wisłą, w rejonie obecnego Mostu Gdańskiego. Założony został w stylu krajobrazowym, a od strony Wisły zachowano istniejące nadrzeczne zarośla.
Od początku swojego istnienia park nosił nazwę Park Aleksandryjski na cześć cara Aleksandra II. Pierwotna nazwa parku obowiązywała do 1916 r., po czym została zmieniona na istniejącą do dziś nazwę Park Praski (od 1998 r. park przyjął patronat im. Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego).
Park szybko zyskał sobie popularność – mieszkańców przyciągały tu m.in. lunapark, huczne zabawy obejmujące loterie fantowe, wyścigi czy pokazy sztucznych ogni. Poza tym w okolicy nie brakowało rozrywek artystycznych – przed wojną na obrzeżach parku istniał także Teatr Praski. Pod koniec XIX w. część parku została ogrodzona. Teren nieogrodzony, za ul. Ratuszową, nie cieszył się dobrą sławą, ale na szczęście w 1928 r. w tym miejscu otwarto ogród zoologiczny.
Autorką zmian układu w parku, po II wojnie światowej, była inżynier Alina Scholtz. Obecnie powierzchnia parku wynosi 18,7 ha. W 1990 r. park wraz z sąsiadującym z nim ZOO zostały wpisane do rejestru zabytków.
Główną osią kompozycyjną parku jest aleja obwodnicowa w zachodniej części parku, którą przecina aleja Kazimierza Lisieckiego „Dziadka”. Drugą ważną aleją jest al. Waleriana Łukasińskiego we wschodniej części parku – obie aleje istniały od początku istnienia parku, podobnie jak dzisiejsza ulica Ratuszowa (dawna Ratuszna). Aleje wybiegają promieniście z obecnego placu Weteranów 1863 r.
ŻYRAFA, INNE ZWIERZAKI I… WIEŻA SPADOCHRONOWA – W PARKU PRASKIM
Symbolami parku są oryginalna 13-metrowa „Żyrafa” – rzeźba autorstwa Władysława Daniela Frycza, wykonana ze stali nierdzewnej oraz wybieg dla niedźwiedzi brunatnych (obecnie pusty, niedźwiedzie ze względów bezpieczeństwa zostały przeniesione do zoo).
W parku jest kilka innych ciekawych rzeźb – popiersie Elizy Orzeszkowej, autorstwa rzeźbiarza Henryka Kuny oraz żubr w stylu Picassa, nosorożec czy obejmujące się postaci niedźwiadków.
Ciekawostką historyczną jest 28-metrowa metalowa wieża spadochronowa, która istniała w parku w latach 1937-1975. Z konstrukcji korzystała Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, jak również goście pobliskiego lunaparku. Do lat 60. wieża była wykorzystywana do szkoleń.
WIEKOWY DRZEWOSTAN I URZEKAJĄCE KWIATY – W PARKU PRASKIM
Perełką parku jest wiekowy drzewostan, który tworzy ponad 70 gatunków. Wśród tych najbardziej cennych znajdziemy: miłorząb dwuklapowy, jesion pensylwański, kłęk amerykański, sofora chińska oraz najstarszy spośród wymienionych platan klonolistny – liczący sobie ponad 180 lat.
Ogrodnicy ZZW prowadzą stałe przeglądy parkowych drzew. Sadzone są też nowe drzewa – w maju 2021 r. na terenie parku nasadzenia 35 nowych drzew, zgodnie z wytycznymi i wsparciem merytorycznym ekspertów Zarządu Zieleni m.st. Warszawy, wykonała firma European Property Spot.
Park rozkwita wiosną i latem – idąc od al. Solidarności warto zwrócić uwagę na trzy kwietniki, na których można podziwiać co roku inne ukwiecenia sezonowe. Obecnie wejście do parku ubarwiają m.in. werbeny patagońskie, dalie, pacioreczniki i trawy ozdobne. Wiosną można było zobaczyć tulipany i bratki. Uroku parkowi dodają róże przy muszli koncertowej oraz zabytkowym poidełku. Podczas wizyty w parku wiosną zwróćcie uwagę na pachnące krzewy – jaśminowce, lilaki czy tawułę van Houtte’a.
W celu wspierania różnorodności biologicznej pozostawiamy na terenie parku martwe drewno. Znajdziecie tu również kompostownik.
Warto dodać, że z powodu korzystnych warunków przyrodniczych park stanowi niszę ekologiczną dla ptaków. Można tu zobaczyć m.in. sikory modre, dzięcioły, pliszki. Z myślą o skrzydlatych mieszkańcach parku dbamy o ponad 100 budek lęgowych.
MODERNIZACJA PARKU PRASKIEGO – PRACA WRE
– W 2019 r. rozpoczęliśmy trzyletni proces modernizacji parku. Pierwszym etapem odnowy tego miejsca była inwentaryzacja zieleni, podczas której eksperci zbadali 2266 drzew, 82 pojedynczych krzewów oraz 189 grup krzewów i 6 grup drzew. Dzięki powieszonym na drzewach arbotagach, tabliczkach z numerem identyfikacyjnym, mieszkańcy mogą sprawdzić „metryczkę” danej rośliny w miejskim serwisie mapowym w zakładce „Zieleń”.
– W 2020 r. plac zabaw w parku został dostosowany do dzieci poruszających się na wózku inwalidzkim. W ramach realizacji projektów z Budżetu Obywatelskiego zamontowaliśmy dwie nowe instalacje – karuzelę i wielki zestaw zabawowy z piaskownicą i podestem podjazdowym. Również w ramach Budżetu Obywatelskiego zainstalowaliśmy dla dzieci nowe, drewniane urządzenia zabawowe.
– W grudniu 2020 r. stare ławki w parku zastąpiliśmy Ławką Warszawską – 120 szt. z oparciem oraz 60 szt. z oparciem i podłokietnikiem.
– W marcu 2021 r. rozpoczęliśmy główne prace modernizacyjne, polegające na przebudowie alejek parkowych, budowie fontanny posadzkowej z dyszami zamgławiającymi na „placu z Żyrafą”, a także wymianie pozostałych elementów małej architektury. W przyszłym roku park będzie całkowicie odnowiony i dostępny dla wszystkich mieszkańców, wedle zróżnicowanych potrzeb względem wieku i stopnia sprawności.
– – – – –
Warto dodać, że wielbiciele ćwiczeń na świeżym powietrzu mogą skorzystać z dwóch siłowni plenerowych. W parku znajdują się również dwie toalety automatyczne.
– – – – –
Cykl „Warszawskie Parki ZZW” – Park Praski (11/32)
Cykl „Warszawskie Parki ZZW” to miniprzewodnik po 32 warszawskich parkach zarządzanych przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy – prezentujący w skrócie ●rys historyczny parku, ●założenia architektoniczne parku, ●opowieść o przyrodzie parku, ●informację o działaniach specjalistów ZZW, mających na celu utrzymanie i rozwój tych wyjątkowych terenów zieleni w jak najlepszym stanie z myślą o tym i kolejnych pokoleniach warszawiaków.
Do tej pory w cyklu „Warszawskie Parki ZZW”:
1/32 – Ogród Saski (Śródmieście) – link tu.
2/32 – Park Arkadia (Mokotów) – link tu.
3/32 – Park Powstańców Warszawy (Wola) – link tu.
4/32 – Park Sielecki (Mokotów) – link tu.
5/32 – Park Agrykola (Śródmieście) – link tu.
6/32 – Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera (Mokotów) – link tu.
7/32 – Park Fosa i Stoki Cytadeli (Żoliborz) – link tu.
8/32– Park Kazimierzowski (Śródmieście / Powiśle) – link tu.
9/32 – Ogród Krasińskich (Śródmieście/ Muranów) – link tu.
10/32 – Park na Książęcem (Śródmieście/Solec) – link tu.