SZUKAJ
Link skopiowany
Obecnie Port Żerański użytkowany jest głównie przez młodych sportowców z klubu sportowego Spójnia, producentów sprzętów wodnych i łodzi oraz okolicznych mieszkańców. Prowadzimy działania na rzecz przywrócenia temu obszarowi świetności – tworzymy prawdziwe centrum sportów wodnych oraz dwa nowe parki.
We współpracy z Biurem Sportu i Rekreacji prowadzimy prace nad koncepcją Warszawskiego Centrum Sportów Wodnych. Dla tej inwestycji przygotowana została koncepcja urbanistyczna. Obecnie trwają prace nad wykonaniem koncepcji architektonicznej. Przestrzeń ma być bazą do uprawiania i rozwoju sportów wodnych (także wyczynowo), przede wszystkim kajakarstwa i wioślarstwa.
Koncepcja obejmuje wszystkie działki będące w zarządzaniu ZZW wzdłuż południowego basenu portu. Na terenie usytuowane zostaną funkcje sportowe i rekreacyjne oraz funkcje portowe, w tym zaplecze techniczne. Obecnie swoje sezonowe siedziby mają tutaj kajakarze i wioślarze. Oprócz głównej funkcji sportowej, na terenie Centrum Sportów Wodnych przewidziany jest również szeroki deptak na południowym brzegu basenu, pomosty wzdłuż północnego brzegu oraz miejsca do odpoczynku.
Park Żerański powstaje wzdłuż zachodniego nabrzeża Kanału Żerańskiego. Jest to zdegradowany, w znacznej mierze poprzemysłowy teren. Zagospodarowanie Parku będzie nawiązywało do przemysłowego charakteru terenu – nieukończonego portu rzecznego oraz zakładów prefabrykacji budowlanej. Projekt obejmuje teren około 13 ha, na których zlokalizowane zostaną: bulwar, pomosty, miejsca wypoczynku i relaksu, sportu oraz zabawy. Ważnym celem jest zachowanie oraz wprowadzenie nowych nisz ekologicznych.
Połączenia walorów terenu nadwodnego z ustronnym obszarem zieleni pozwoli na stworzenie przestrzeni umożliwiającej wypoczynek i rekreację dla osób w każdym wieku i o zróżnicowanych potrzebach.
Więcej o budowie parku Żerańskiego znajdziecie na stronie Inwestycje.
Chcemy stworzyć park wzdłuż centralnej części portu, po drugiej stronie kanału od parku Żerańskiego. Opracowaliśmy plan zagospodarowania tego terenu, który ma na celu jak najmniejsze naruszenie środowiska naturalnego. Staraliśmy się tak zaplanować prace, aby nie zakłócić życia roślin i zwierząt, które są chronione w tym miejscu. Postaramy się zachować jak najwięcej istniejącej zieleni, jednocześnie dbając o to, aby przyszli użytkownicy parku mogli korzystać z niego w bezpieczny sposób.
Jedną z idei projektu jest zapewnienie użytkownikom możliwości bezpośredniego kontaktu z przyrodą (głównie przez obserwację, ale także przez zapach i dotyk). Będzie to możliwe m.in. dzięki nadwodnym pomostom i punktom widokowym. Planowane punkty widokowe wykorzystają istniejące ukształtowanie terenu i zieleni. Na terenie dawnego folwarku Różopol planowana jest ścieżka edukacyjna. Jej proponowanym tematem są procesy przekształcania środowiska przyrodniczego przez człowieka oraz późniejsza samoistna renaturyzacja tych terenów.
W pierwszej połowie 2024 r. została opracowana inwentaryzacja dendrologiczna i przyrodnicza. Na jej podstawie wytyczono ciągi piesze, uwzględniając lokalizację drzew, miejsca występowania chronionych roślin oraz ukształtowania terenu. Wykorzystane zostały naturalne spadki terenu, aby ułatwić poruszanie się m.in. osobom korzystającym z wózków. Alejki będą wykonane z przepuszczalnej nawierzchni mineralnej. W strefie brzegowej ciągi piesze i punkty widokowe planowane są jako wyniesione drewniane platformy i deki.
Na terenie parku projektowane są tereny urządzone, np. naturalne place zabaw i miejsca wypoczynku oraz tereny nieurządzone, pozostawione w dużej mierze jako miejsca dzikie wraz z zachowaniem istniejącej roślinności. Nowa roślinność będzie zaplanowana tak, aby zachować wyjątkowy, dziki charakter tego obszaru.
Do portu Żerańskiego prowadzi Kanał Żerański, łączący Wisłę z Jeziorem Zegrzyńskim. Zaczyna się on na 520. km Wisły i ma długość 17,3 km. Razem ze stopniem wodnym Dębe i śluzą im. inż. Tadeusza Tillingera, tworzy tzw. hydrowęzeł warszawski.
Pierwszy projekt kanału Żerańskiego został opracowany w 1910 r., miał on na celu skrócenie drogi wodnej między Bugiem a Warszawą o 41 km oraz utworzenie w rejonie Żerania portu o stałym poziomie wody. Budowę kanału rozpoczęto w 1919 r. W 1920 r. prace zostały przerwane i wznowiono je dopiero w 1948 r. (źródło: https://www.kajaki-wisla.pl/kanal-zeranski/)
W 1951 r. sporządzono nowy projekt kanału i portu, który miał być dostępny dla barek o wadze 1350 ton. Zaplanowano tu główny port handlowy Warszawy połączony bocznicą kolejową ze stacją Warszawa-Praga, dodatkowo w projekcie umieszczono budowę mostów oraz dwie śluzy – jedną wyrównującą poziom wód między Wisłą a Bugiem, a drugą na kanale łączącym port wewnętrzny z portem zimowym. Niestety, ze względu na duże koszty budowy z projektu zostały wyłączone: jeden basen portowy, bocznica kolejowa w porcie oraz kanał portowy. Ten okrojony projekt określono I etapem budowy, miał zapewnić ciągłość pracy elektrociepłowni oraz utworzyć tymczasową drogę wodną dla barek 300-tonowych.
W 1959 r. na kanale Żerańskim wybudowano śluzę komorową im. Tadeusza Tillingera, która wyrównuje kilkumetrową różnicę poziomów wody między Wisłą a Bugiem i Narwią, dzięki czemu możliwe jest swobodne przepływanie statków z Jeziora Zegrzyńskiego do Wisły i z powrotem. Kanał jest jedynym połączeniem wodnym Wisły z Bugiem i Narwią.
Port Żerański otwarto w 1963 r. Obszar całego portu na Białołęce to około 260 ha. Nieopodal znajduje się Elektrociepłownia „Żerań”. Port został przystosowany do bezpiecznego postoju i obsługi statków, kanał miał nadbrzeża przeładunkowe, które pozwalały na rozładowanie piasku i żwiru wydobytego z Narwi. W tym porcie od 1972 r. odbywał się przeładunek piasku, żwiru i innych potrzebnych kruszyw do produkcji elementów betonowych w pobliskiej fabryce „Faelbet”, która dziś już nie istnieje. Prace w porcie zostały zakończone w 1989 roku.
