Wsiądźcie do „Pociągu” – poznajcie jego historię

Instalacja artystyczna „Pociąg” w rejonie ul. Przasnyskiej jest inspirowana historią Żoliborza przemysłowego. To jeden z najbardziej wyrazistych elementów przestrzennych na trzecim odcinku skweru Krasińskiego.

„Pociąg” to nie tylko rzeźba przestrzenna — to również forma, która angażuje użytkowników w różnym wieku. Instalacja, łącząc funkcje rekreacyjne z rzeźbiarską ekspresją, działa na wyobraźnię, zachęca do spotkań sąsiedzkich i poznawania historii Żoliborza.

Instalacja powstała w 2024 r. i nawiązuje do dawnych przebiegów linii kolejowych na Żoliborzu Przemysłowym. Indywidualnie zaprojektowane elementy małej architektury — betonowe murki, drewniane podesty, pale, pachołki i bale — rozmieszczone wzdłuż alejki spacerowej w formie różnorodnych układów przestrzennych, tworzą kompozycję przypominającą zarys pociągu towarowego. Pociąg ustawiony jest na wyimaginowanym torze, przy którym znajduje się pergola oraz podesty o zmiennym nachyleniu — przypominające małą stację kolejową i rampy załadunkowe.

Ślady przeszłości wciąż są obecne

„Pociąg” odwołuje się do przemysłowej historii tej części Żoliborza. W 1876 r. została wybudowana linia odwodowa, która wpłynęła na późniejszy rozwój przemysłu północnej części Warszawy. W okresie międzywojennym, w rejonie ul. W. Broniewskiego została wybudowana kolej młocińska do Palmir i Łomianek. Funkcjonowała w latach od 1929 do 1943 r. Po II wojnie światowej linia do Łomianek została rozebrana, a obszar przekształcony pod funkcje produkcyjne (działały tu magazyny, zakłady przemysłowe oraz piekarnia przy ul. Krasińskiego 67, użytkowana przez Spółdzielnię Piekarsko-Ciastkarską (SPC). Z początkiem XXI w. funkcje produkcyjne stopniowo zastępuje zabudowa mieszkaniowa.

W pamięci starszych mieszkańców Żoliborza zachowała się także bocznica kolejowa, będąca odnogą obwodowej linii kolejowej, ważnej dla rozwoju przemysłu w północnej części Warszawy oraz dla funkcji obronnych Twierdzy Warszawa. Bocznica biegła wzdłuż ul. German, przez rejon ul. Przasnyskiej aż po ul. Powązkowską. Choć tory rozebrano pod koniec lat 90., ślady ich przebiegu – w tym fragmenty podkładów kolejowych – wciąż są obecne na wąskim pasie zieleni przylegającym do Skweru Krasińskiego.

Projekt powstał w pracowni Proinwestycja pod kierunkiem architekt krajobrazu Katarzyny Łowickiej. Roboty budowlane wykonała firma AKG Architektura Krajobrazu.

O tym, co jeszcze znajdziecie na skwerze Krasińskiego przeczytacie w artykule na naszej stronie.