Zakończyliśmy prace renaturyzacyjne na Stawach Brustmana na Bielanach w ramach projektu unijnego „Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy” (Szuwar Warszawski).
Stawy Brustmana stanowią istotny element warszawskiego ekosystemu oraz jedno z najważniejszych pierzowisk dla ptaków wodnych w tej części miasta. W okresie zimowym stanowią miejsce koncentracji ptaków blaszkodziobych i mew, których liczebność przekracza czasami kilkaset osobników. Stawy posiadają duży potencjał przyrodniczy – korzystają z nich liczni przedstawiciele okolicznej fauny – głownie ptaki, owady, ryby, a także płazy, choć na przestrzeni lat liczba płazów sukcesywnie spadała.
Niestety, staw wschodni i kanałek łączący stawy posiadały do tej pory mocno przekształcony przez człowieka charakter. Wysokie ścianki PCV oraz betonowe umocnienia na brzegach zbiorników utrudniały mniejszym zwierzętom swobodną wędrówkę w obrębie strefy brzegowej. Główną ideą projektu „SzuwarWarszawski” było jak najlepsze wykorzystanie potencjału przyrodniczego stawów oraz poprawa warunków bytowych zwierząt na ich terenie.
Cel został osiągnięty – nadaliśmy terenowi naturalny charakter i stworzyliśmy dogodne warunki dla bytujących tam zwierząt. W ramach prac wykonaliśmy:
REMONT WSCHODNIEGO STAWU
Część brzegu stawu została złagodzona. Sztuczne pionowe ściany i betonowe umocnienia zostały zastąpione stabilizującymi brzegi matami roślinnymi, które umożliwiają rozwój stref szuwarowych i roślinności przybrzeżnej. Skarpy zostały zabezpieczone w taki sposób, żeby tworzyć krajobraz zbliżony do naturalnych zbiorników wodnych i tym samym poprawić warunki bytowania płazów, ptaków wodnych i ryb. Przy brzegach stawu powstały trzy płycizny z łagodnym zejściem do wody obsadzone roślinnością szuwarową, sprzyjające okolicznej faunie – głównie ptakom i płazom.
REMONT KANAŁU ŁĄCZĄCEGO STAW ZACHODNI I WSCHODNI
Zmieniony został wcześniejszy prosty kształt kanału łączącego stawy. Została mu nadana forma nawiązująca do naturalnego, meandrującego cieku z płyciznami, na których będą mogą odpoczywać ptaki. Tu również usunięte zostały betonowe umocnienia i przycięta ścianka z PCV, w zamian zastosowano faszynę, kamienie i roślinność szuwarową.
REMONT POMOSTU PRZY STAWIE WSCHODNIM
Zachowany został kształt pomostu. Wymieniliśmy elementy konstrukcji, takie jak słupy, belki, deski pokładu i barierki. Dzięki tym pracom mieszkańcy znów mogą bezpiecznie z niego korzystać.
Skarpy stawu wschodniego oraz kanałku obsadziliśmy nowymi nasadzeniami roślinności rodzimej. W niższych partiach skarp pojawiły się rośliny szuwarowe, a nieco wyżej byliny, takie jak: miodunka ćma, jasnota plamista, bodziszek łąkowy i śmiałek darniowy oraz krzewy: jeżyna popielica, róża dzika, dereń świdwa, wierzba biała, bez czarny i śliwa tarnina. Na skarpach wysiane zostały również murawy z mieszanki traw i roślin łąkowych. Po rozrośnięciu się roślinność będzie stanowiła schronienie dla zwierząt.
Odtworzone zostały również chodniki biegnące wzdłuż kanałku do pomostu na stawie wschodnim.
Działania realizowane są w ramach unijnego projektu „Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy” (SzuwarWarszawski), realizowanym od 2020 r. przez Miasto Stołeczne Warszawa, w którego imieniu działa Zarząd Zieleni m.st. Warszawy. Realizacja projektu o nr POIS.02.04.00-00-0033/18 jest możliwa dzięki dofinansowaniu w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020, Działanie 2.4. Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna, typ projektu 2.4.1 Ochrona in-situ lub ex-situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych, podtyp projektu 2.4.1a Działania o charakterze dobrych praktyk, związane z ochroną zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych.