PARK UJAZDOWSKI – RYS HISTORYCZNY
Park Ujazdowski powstał w latach 1893-1896 jako miejski park krajobrazowy, w miejscu dawnej wsi Ujazdów, gdzie odbywały się rewie wojskowe, wystawy przemysłowo-rolnicze oraz lunaparki. Ten zaprojektowany przez ówczesnego głównego ogrodnika Warszawy Franciszka Szaniora park rozciąga się na powierzchni 5 hektarów i oferuje różnorodne atrakcje, takie jak: sztucznie uformowane wzniesienia, staw z wodą spływającą po granitowej kaskadzie, altana położona nad samym brzegiem stawu czy wiekowa aleja kasztanowa. W lipcu 1965 r. park został objęty ochroną i wpisano go do rejestru zabytków.
W latach 2000-2002 przeprowadzono w parku prace rewitalizacyjne, które pomogły wprowadzić park w nową epokę. Wyremontowano alejki spacerowe, odnowiono staw, zadbano o nasadzenia, a stylowe latarnie rozświetlają park o zmroku.
STAW, KASKADY I RZEŹBY – W PARKU UJAZDOWSKIM
Staw zaprojektował William Lindley, któremu również zawdzięczamy pierwszy w Królestwie Polskim mostek z betonową konstrukcją przęsła, który połączył brzegi stawu w 1898 r. Kaskadę i system zasilający w wodę zaprojektował Alfons Grotkowski.
Park ozdabiają liczne rzeźby, m.in. kopia „Ewy” Edwarda Wittiga, kopia „Gladiatora” Piusa Welońskiego, „Perseusz” Theodora von Gosena oraz pomnik I.J.Paderewskiego autorstwa Michała Kamieńskiego. „Gladiator” jest darem księcia Emanuela Bułhaka dla Warszawy i stanął tu w 1932 r. Po wojnie rzeźba została odrestaurowana w pracowni Łopieńskich.
Natomiast pomnik Paderewskiego odsłonięto w 1986 r., według projektu z 1939 r.
Przy wejściu od ul. Pięknej od 1913 r. stoi wyjątkowa atrakcja – to zabytkowa waga osobowa z 1898 r. wyprodukowana w Lubelskiej Fabryce Wag z okazji wystawy światowej w Paryżu w 1900 r. Powstało tylko pięć egzemplarzy tego urządzenia. Waga stanowi własność prywatną i niestety obecnie jest nieczynna.
POMNIKI PRZYRODY I RZADKIE GATUNKI DRZEW – W PARKU UJAZDOWSKIM
Odwiedzając park warto zwrócić uwagę na bogaty drzewostan parku. W ubiegłych latach posadzone zostały tu – jako nasadzenia zastępcze – rzadko spotykane drzewa, takie jak jesion wyniosły w odm. ‘Jaspidea’ – odmiana żółtopędowa czy orzech czarny.
Od strony ul. Lennona rosną trzy pomniki przyrody – najbardziej okazały jest dąb szypułkowy (wysokość 30 m, obwód pnia 4,85 m). Do tego zacnego grona należą też klon pospolity odm. Schwedlera, rosnący przy rzeźbie „Ewa” – intensywnie czerwony zwłaszcza w okresie wiosennym, stanowiący barwną dominantę nad zbiornikiem wodnym oraz orzech czarny, który jesienią malowniczo się przebarwia.
Przechodząc obok kaskady rzućcie okiem na cypryśnik błotny – widoczne są pod nim pneumatofory, czyli korzenie powietrzne wyrastające ponad ziemię. Niedaleko bramy od strony ul. Pięknej znajduje się zachwycający okaz lipy rosochatej o wyjątkowo dużych liściach. Warto również zwrócić uwagę również na dużych rozmiarów leszczyny tureckie – gatunek, który – w odróżnieniu od naszej rodzimej leszczyny pospolitej – jest drzewem. W
parku zobaczymy również glediczję trójcierniową.
UROZMAICONE KOMPOZYCJE RABAT SEZONOWYCH – W PARKU UJAZDOWSKIM
Przy rzeźbie „Gladiatora”, od strony wejścia od ul. Pięknej na rabatach sezonowych latem można było podziwiać jeżówki, dalie, gomfrenę kulistą zwaną też wiecznikiem kulistym oraz zieloną alternanterę jako obwódki okrągłych rabat, które dodatkowo podkreślone zostały posadzonymi w ubiegłym roku różami piennymi w odmianie ‘Bonica’.
Na rabatach w otoczeniu „Perseusza” latem rosną ostróżki ogrodowe, gaura Lindheimera, jeżówki, ostnice oraz szałwia omączona, w naszym klimacie uznawana za rośliną jednoroczną. Główną oś widokową, której centralnym punktem jest pomnik I.J. Paderewskiego, od wejścia do parku od strony al. Ujazdowskich podkreślały w tym roku rabaty z fioletowej werbeny patagońskiej urozmaiconej białą dalią. Przy samym pomniku rosła gaura wraz z werbeną, tym razem w towarzystwie jej karłowej odmiany.
Przy ogrodzeniu od strony ul. Lennona od późnego lata podziwiać również można kwitnącą na niebiesko ‘Cassandrę’, zaliczaną do grupy powojników bylinowych. W październiku przy rzeźbie „Ewa” oraz w donicach przy altanie parkowej posadzone zostały chryzantemy. Natomiast na początku listopada na wszystkich rabatach posadzimy rośliny cebulowe, które cieszyć będą oczy mieszkańców na wiosnę przyszłego roku.
W Parku Ujazdowskim założonych jest również wiele rabat bylinowych szczególnie w okolicach stawu czy wzdłuż ogrodzenia od ul. Lennona. Zobaczyć tam można przeróżne rośliny bylinowe, m.in. jeżówki, odętki wirginijskie, zawilce mieszańcowe, floksy, kłosowce, miodunki czy rozkwitające na jesieni astry zwane potocznie „Marcinkami”.
PARK UJAZDOWSKI – DOMEM DLA ZWIERZĄT
Spokojne schronienie w parku znalazło wiele drobnych zwierząt, zarówno ssaków jak i ptaków. Spotkać tu można popularną wiewiórkę, ale również jeże czy myszy polne. Park odwiedzają kuny, a dwa lata temu w godzinach porannych park wizytowany był przez lisa.
Park upodobało sobie wiele gatunków ptaków, w tym egzotyczne mandarynki. Samczyki tego gatunku często zwracają uwagę przechodniów pięknym, barwnym upierzeniem, podczas gdy szare samiczki bywają często niezauważane. Kilka tygodni temu park odwiedziły tracze inaczej zwane nurogęsiami. Warto wspomnieć, że od strony ul. Lennona, w ramach realizacji jednego z projektów z Budżetu Obywatelskiego, postawiliśmy dwie budki dla jeży.
– – – – – –
Cykl „Warszawskie Parki ZZW” – Park Ujazdowski (13/32)
Cykl „Warszawskie Parki ZZW” to miniprzewodnik po 32 warszawskich parkach zarządzanych przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy – prezentujący w skrócie ●rys historyczny parku, ●założenia architektoniczne parku, ●opowieść o przyrodzie parku, ●informację o działaniach specjalistów ZZW, mających na celu utrzymanie i rozwój tych wyjątkowych terenów zieleni w jak najlepszym stanie z myślą o tym i kolejnych pokoleniach warszawiaków.
Do tej pory w cyklu „Warszawskie Parki ZZW”:
1/32 – Ogród Saski (Śródmieście) – link tu: https://tiny.pl/r4kp5
2/32 – Park Arkadia (Mokotów) – link tu: https://tiny.pl/rnkvr
3/32 – Park Powstańców Warszawy (Wola) – link tu: https://tiny.pl/rkwzh
4/32 – Park Sielecki (Mokotów) – link tu: https://tiny.pl/rkz3l
5/32 – Park Agrykola (Śródmieście) – link tu: https://tiny.pl/r8n4c
6/32 – Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera (Mokotów) – link tu: https://tiny.pl/r8zfj
7/32 – Park Fosa i Stoki Cytadeli (Żoliborz) – link tu: https://tiny.pl/rvm1g
8/32– Park Kazimierzowski (Śródmieście/Powiśle) – link tu: https://tiny.pl/rb7x1
9/32 – Ogród Krasińskich (Śródmieście/Muranów) – link tu: https://tiny.pl/rz5qf
10/32 – Park na Książęcem (Śródmieście/Powiśle) – link tu: https://tiny.pl/9xm9q
11/32 – Park Praski (Praga Pn) – link tu: https://tiny.pl/9rtlv
12/32 – Park im. R.Traugutta (Śródmieście) – link tu: https://tiny.pl/9wp9v
