Nadwiślańskie miejsce edukacji ekologicznej m.st. Warszawy zachwyca kolejnych krytyków. Pawilon edukacyjny Kamień zaprojektowany przez Pracownię Architektury Brataniec znalazł się w gronie 5 finalistów jubileuszowej edycji prestiżowego konkursu architektonicznego tygodnika POLITYKA. Jury doceniło jego koegzystencję z Wisłą.
Kamień ożywia prawy brzeg Wisły
Warszawska Wisła to naturalny skarb stolicy płynący w samym jej centrum. Od kilkunastu lat m.st. Warszawa prowadzi liczne projekty inwestycyjne, kulturalne i edukacyjne na rzecz przywrócenia rzeki miastu. Otwierając dla warszawiaków Dzielnicę Wisłę jednocześnie chronimy jej niezwykle cenną przyrodę i doceniamy jej naturalne zasoby. Taki też cel miało powstanie pawilonu edukacyjnego Kamień, będącego jednocześnie elementem rewitalizacji prawego brzegu Wisły. Pawilon Zarządu Zieleni m.st. Warszawy położony tuż nad rzeką, na Golędzinowskich łąkach, przybliża Wisłę mieszkańcom poprzez swoją wyjątkową architekturę i proekologiczną działalność edukacyjną.
Budynek przypomina swoją formą kamień polodowcowy. Inspiracją dla eM4 Pracowni Architektury Brataniec, która zwyciężyła w konkursie na koncepcję pawilonu wraz z zagospodarowaniem terenu, były liczne głazy narzutowe, które znajdują się nad Wisłą. W pełni przeszklony front otwiera Kamień na okoliczną przyrodę, wokół budynku znajduje się ścieżka edukacyjna inspirowana ławicami wiślanymi wśród nadrzecznych łąk i łęgów, a oferta edukacyjna pawilonu skupia się na bogactwie lokalnej flory i fauny oraz obcowaniu z naturą.
Miejsce nowoczesnej edukacji i lokalnej aktywności
Pawilon edukacyjny Kamień to miejsce nowoczesnej edukacji przyrodniczej, korzystającej z okolicznych zasobów przyrody obszaru Natura 2000 i budującej świadomość ekologiczną warszawiaków. To część Dzielnicy Wisła otwartej dla młodych i dorosłych, chcących bliżej poznać ulubioną rzekę i jej naturalne bogactwo. Celem Kamienia jest również wsparcie zielonych inicjatyw mieszkańców oraz stworzenie platformy współpracy z organizacjami pozarządowymi działającymi w sferze ekologii, a także uznanymi ośrodkami naukowymi i kulturowymi.
Pawilon został oficjalnie otwarty w lipcu 2020 r. Z powodu pandemii COVID-19 jego działalność została ograniczona, jednak mimo to odbyły się w nim zajęcia i warsztaty przyrodnicze dla dzieci i młodzieży czy też plenerowy pokaz filmu „Można panikować” czy Zielony kurs inicjatywy lokalnej, dla mieszkańców mających pomysł na proekologiczne działania. Mamy nadzieję, że już niedługo otworzymy Kamień w pełni tworząc tu centrum Dzielnicy Wisła i główny punkt edukacji ekologicznej w stolicy. Niezależnie od sytuacji pandemicznej na sezon 2021 zaplanowaliśmy m.in.: terenowe zajęcia edukacyjne o zasobach naturalnych warszawskiego odcinka Wisły, plenerowe kina i spektakle na temat Wisły i ekologii, a także spacery przyrodnicze ukazujące świat nadwiślańskich ptaków.
Pawilon został oficjalnie otwarty w lipcu 2020 r. Jednak z powodu pandemii COVID-19 jego działalność została ograniczona, przy czym, przy zachowaniu obowiązujących zasad bezpieczeństwa, możliwe było odbycie zajęć i warsztatów przyrodniczych dla dzieci i młodzieży czy plenerowego pokazu filmu „Można panikować” oraz Zielonego kursu inicjatywy lokalnej dla mieszkańców mających pomysł na proekologiczne działania. Mamy nadzieję, że już niedługo w pełni otworzymy Kamień tworząc tu swoiste centrum Dzielnicy Wisła, a przede wszystkim główny punkt edukacji ekologicznej w stolicy. Na sezon 2021, z uwzględnieniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa wynikających z pandemii COVID19, zaplanowaliśmy m.in.: terenowe zajęcia edukacyjne o zasobach naturalnych warszawskiego odcinka Wisły, plenerowe seanse kinowe i spektakle na temat Wisły i ekologii, a także spacery przyrodnicze ukazujące świat nadwiślańskich ptaków.
Prestiżowa nominacja
W tym roku jury konkursu architektonicznego POLITYKI skierowało swoje nominacje w stronę kameralności, naturalności i lokalności. W nominacji nadwiślańskiego Kamienia doceniono kontekst jego lokalizacji i adekwatność funkcji:
Pawilon edukacyjny Kamień można uznać za kolejny krok w zaprzyjaźnianiem mieszkańców z nadwiślańskim brzegiem. Stanął w ciekawym, choć dawniej źle kojarzącym się miejscu (koszary oddziałów ZOMO) – na Golędzinowie. Tam powoli prawy brzeg Wisły żegna się z wielkomiejskością, a wita z naturą. Jak słusznie zauważyła prof. Magdalena Staniszkis, „budynek staje się śluzą przejścia od miasta do przyrody”. I taka jest jego funkcja: szerzenie edukacji ekologicznej, opowiadanie o nadwiślańskiej przyrodzie, uczenie mądrej koegzystencji natury i cywilizacji. Zaproponowana architektura idealnie oddaje funkcję; budynek przypomina polodowcowy głaz narzutowy, z jednej strony zamykający się na miasto, z drugiej – szeroką panoramą otwierający na zielone nabrzeża. Nie ukrywający, że jest dziełem ludzkich rąk, ale oddający formą należny hołd przyrodzie.
O nagrodzie
W 2021 roku odbywa się jubileuszowa, 10. edycja prestiżowego konkursu z dziedziny architektury i ładu przestrzennego organizowanego przez tygodnik POLITYKA. Celem Nagrody jest pokazanie i promowanie realizacji stanowiących symbol dobrego smaku, przyjaznych ludziom i poprawiających estetykę otoczenia. Do jury konkursu co roku zapraszani są najwybitniejsi architekci i urbaniści, krytycy architektury, przedstawiciele stowarzyszeń działających na rzecz ładu w przestrzeni publicznej czy też znani artyści.
Do nagrody Grand Prix nominowano 5 finalistów, w tym aż 3 projekty z Warszawy. Oprócz pawilonu edukacyjnego Kamień doceniono: hotel NOBU w Warszawie (Projekt: Medusa Group), zespół biurowo-usługowo-mieszkalny Elektrownia Powiśle w Warszawie (Projekt: APA Wojciechowski) oraz Centrum Aktywności Lokalnej w Rybniku (Projekt: Marlena Wolnik MW Architekci) i Przystań kajakarską MOSM w Tychach (Projekt: RS+ Robert Skitek).
Laureat Grand Prix zostanie ogłoszony w czerwcu tego roku. Z okazji 10-lecia Nagrody, redakcja wyróżniła dodatkowe pięć obiektów, które będą miały szansę powalczyć o Nagrodę Internautów w dorocznym plebiscycie. Głosowanie internautów trwa do niedzieli 25 kwietnia na stronie konkursu.
Life+ Wislawarszawska.pl – działamy na rzecz ochrony przyrody
Budowa Pawilonu Edukacyjnego Kamień jest zwieńczeniem realizowanego przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy projektu Life+ WislaWarszawska.pl. Przedsięwzięcie obejmowało także m.in. budowę wysp pływających, barek na Wiśle jako siedlisk lęgowych dla ptaków, wyspy na wysokości Golędzinowa, ławic piaszczystych, ścieżki spacerowej oraz wyznaczenie i oznakowanie szlaków przyrodniczych. Realizacja projektu Life+ „Ochrona siedlisk kluczowych gatunków ptaków Dolin Środkowej Wisły w warunkach intensywnej presji aglomeracji warszawskiej” prowadzona była dzięki dofinansowaniu z Instrumentu Finansowego Life+ Wspólnoty Europejskiej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.