Zagospodarowujemy wybrane obszary Parku Dolinka Służewska realizując pomysły mieszkańców jednocześnie dbając o cenną przyrodę nad Potokiem Służewieckim. Prowadzone obecnie przez warszawski Zarząd Zieleni inwestycje w Parku Dolinka Służewska są realizacjami 3 zwycięskich projektów Budżetu Obywatelskiego. Zgodnie z naszymi szczegółowymi wytycznymi proekologicznymi, które uwzględniliśmy już na etapie zamówienia przetargowego, projekty zakładają ochronę najcenniejszych przyrodniczo obszarów Dolinki, adaptację i ochronę istniejącego drzewostanu oraz nowe nasadzenia, wpływające pozytywnie na różnorodność biologiczną parku.
1. Zielony Służew nad Dolinką
Właśnie zakończyliśmy realizację zwycięskiego projektu do Budżetu Obywatelskiego pn. „Zielony Służew nad Dolinką”. W ramach tego projektu, zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, powstał przy ul. Nowoursynowskiej plac wejściowy przy jednym z głównych wejść do parku. Pojawiły się tu więc nowe elementy wypoczynkowe i alejki o nawierzchni mineralnej i wodoprzepuszczalnej, które zostały poprowadzone w miejscu dawnych przedeptów. Dodatkowo, na terenie o niskich walorach przyrodniczych (w stosunku do pozostałych obszarów Dolinki), który pokryty był deptaną murawą parkową o ubogim składzie gatunkowym – urządziliśmy nową szatę roślinną, gdzie ponad 90% roślin stanowią gatunki rodzime lokalnie i występujące na siedliskach istniejących w obrębie trenu Dolinki Służewskiej. Rośliny ozdobne obce lub odmiany ogrodowe (jak np. lilak Meyera ‘Palibin’), czy też rośliny krajowe z innych części kraju (jak np. szałwia omszona) – zastosowaliśmy punktowo w otoczeniu placu wypoczynkowego dla podniesienia jego walorów.
Dodatkowym atutem tej inwestycji są cenne nasadzenia na skarpie nasypu parkingu i ulicy o charakterze czyżni (wielogatunkowych zarośli krzewów), nawiązujące do historycznego, rolniczego charakteru tego miejsca. Zarośla stanowią doskonałą izolację parku od uciążliwości ruchliwej ulicy i parkingu, a ponadto dogodne miejsce schronienia i pożywienia dla ptaków, dzięki bogactwu gatunkowemu (tarnina, róża dzika, bez czarny, kalina koralowa, trzmielina pospolita).
Co więcej, na skraju parku posadziliśmy rodzime gatunki drzew (klon polny i wiąz szypułkowy), a także rabaty z rodzimych bylin łąkowych, leśnych i ze zbiorowisk okrajkowych. Już teraz, w dwa miesiące po posadzeniu, przylatuje tam mnóstwo zapylaczy (pszczoły, trzy gatunki trzmieli, różne błonkówki). Dzięki temu podnieśliśmy walory i funkcje przyrodnicze tego terenu.
Świadomie zaprojektowaliśmy infrastrukturę wypoczynkową z myślą o odciążeniu cenniejszych obszarów Parku od antropopresji, kierunkując wypoczynek w określone miejsca o niższych walorach przyrodniczych.
2. Naturalny Plac Zabaw
W ramach projektu „Ogrody deszczowe i naturalne place zabaw na terenie m.st Warszawy, w tym plac zabaw w Parku Dolina Służewiecka” w celu ochrony lokalnej przyrody i przybliżenia przyrody dzieciom poprzez bezpośredni kontakt i zabawę wykonujemy obiekt o charakterze jak najbardziej naturalnym. Nie stosujemy sztucznych nawierzchni, tylko pod urządzeniami, gdzie przepisy tego wymagają zaprojektowaliśmy bezpieczne nawierzchnie z kruszyw naturalnych (piasek i żwir). Większość powierzchni pozostawiamy jak do tej pory trawiastą. Ograniczyliśmy obszar placu zabaw względem założeń planu miejscowego, pozostawiając teren w pobliżu zbiorników wodnych oraz w centralnej strefie placu jako tereny niezagospodarowane. Istniejąca zieleń zostanie wzbogacona o nasadzenia rodzimych krzewów kwitnących i owocujących oraz rabaty kwiatowe dla motyli i zapylaczy. Pamiętamy również o dzikich mieszkańcach parku, tworząc warkocze z chrustu. Są to działania świadome, mające na celu ochronę cennej przyrody Dolinki Służewskiej i pogodzenie dwóch priorytetowych i równoważnych funkcji parku – przyrodniczej i wypoczynkowej. Wynikają one także z wniosków z przeprowadzonych w zeszłym roku badań w ramach inwentaryzacji BioBlitz*.
Projekt zakłada podział placu na dwie strefy zabaw. W celu ograniczenia negatywnego oddziaływania na drzewa (wydeptywanie i zagęszczanie gruntu), na miejsce części placu zabaw o bardziej intensywnym użytkowaniu wybraliśmy polanę bezdrzewną. Druga, bardziej spokojna strefa zabaw pn. 'W starym ogrodzie”, zlokalizowana w obrębie pozostałości dawnego sadu, zostanie zaadaptowana na miejski ogród. Znajdą się tam m.in. nowe nasadzenia z drzew owocowych, liczne nasadzenia z krzewów roślin okrywowych oraz rabaty bylinowe. Pojawią się tu także atrakcyjne drewniane elementy, takie jak: domek zabawowy nawiązujący swoim stylem do dawnej zabudowy typowej dla tych terenów, szałasy wiklinowe, urządzenia do zabawy piaskiem, jak również naturalne kłody, pniaki czy palisady.
Warto wiedzieć, że teren zadrzewiony w południowej i środkowej części sektora zabaw pozostanie w większości nietknięty, zachowując swój charakter oraz, co najważniejsze, przestrzenną łączność z obszarem stawów i cennym obszarem łęgu zalewanym podczas wezbrań potoku.
Tak szczegółowo opisana lokalizacja obszaru placu zabaw została celowo uwzględniona w warunkach przetargowych. Kierowaliśmy się przy tym nadrzędnym celem – ochrona lokalnej przyrody i troską o jej dobrostan. Dodajmy, że podczas realizacji projektu nie zostanie usunięte żadne drzewo w związku z projektowanym zagospodarowaniem terenu.
3. Hamaki miejskie dla Warszawy
W ramach ogólnomiejskiego projektu „Hamaki miejskie dla Warszawy”, na terenie Parku Dolinka Służewska, pomiędzy ul. Dolina Służewiecka i ul. Puławska, w pobliżu drzew owocowych zainstalujemy 4 hamaki dwuosobowe. Będą one odsunięte na odpowiednią odległość od drzew, tak by w trakcie montażu nie naruszyć ich systemów korzeniowych oraz nie uszkodzić pni drzew.
Dbamy o różnorodność biologiczną w Dolince Służewskiej
We wszystkich parkach zarządzanych przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy, w tym w Parku Dolinka Służewska, są prowadzone działania ekologiczne mające na celu zachowanie różnorodności biologicznej miasta oraz wzmocnienie pełnionych przez tereny zieleni funkcji ekosystemowych. Pozostawiamy fragmenty parków jako ostoje przyrody, znacznie ograniczamy koszenie, pozostawiając część terenów jako naturalne łąki niekoszone lub koszone jedynie raz w roku. Co więcej, nie przeprowadzamy koszenia w korycie Dolinki Służewskiej w okresie lęgowym ptaków i rozrodu płazów. Zwiększamy także ilość martwego drewna w parkach. Dodatkowo, pracujemy nad szczegółowym projektem pielęgnacji parku, uwzględniającym wyznaczenie nowych stref przyrodniczych.
Działamy zgodnie z dokumentami planistycznymi i potrzebami mieszkańców
Wszystkie inwestycje prowadzone przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy na terenie Parku Dolinka Służewska są realizacjami zwycięskich projektów Budżetu Obywatelskiego na rok 2019 oraz 2020. Pozostają one w zgodzie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Parku Dolina Służewska, a także koncepcją programowo-przestrzenną parku, która została wypracowana w efekcie wieloetapowego procesu konsultacji społecznych z mieszkańcami przeprowadzonych w 2015 roku przez Urząd Dzielnicy Mokotów. Projektanci koncepcji mieli za zadanie wziąć pod uwagę wyrażone w konsultacjach społecznych opinie mieszkańców oraz pogodzić funkcje rekreacyjne parku z naturalnym pięknem i potencjałem przyrodniczym doliny. Raport z konsultacji wraz z wnioskami oraz koncepcją programowo-przestrzenną jest dostępny pod linkiem.
Inwentaryzacja BioBlitz
* W czerwcu 2019 r. na terenie Parku Dolinka Służewska przeprowadzono inwentaryzację BioBlitz, czyli „błyskawiczną” inwentaryzację przyrodniczą z udziałem społeczeństwa i ekspertów. Inwentaryzacja potwierdziła wysoką wartość przyrodniczą parku, na terenie Dolinki stwierdzono m.in. pozostałości zbiorowisk roślinnych typowych dla terenów zalewowych oraz cenne gatunki zwierząt, w tym 4 gatunki płazów oraz chronione gatunki motyli. Link: https://zzw.waw.pl/baza-wiedzy/biblioteka/?b=43