Ogrody działkowe to niezwykłe miejsca: enklawy przyrody, schronienia przed miejskim zgiełkiem, przestrzenie twórczej współpracy i zmagania się naturą, miejsca spotkań, wreszcie wyjątkowe i niezbywalne elementy miejskiej mozaiki. Zeszłoroczny program „Naprzód działki” był próbą wypracowania formuły funkcjonowania ogrodów działkowych, która pozwoli podkreślić najważniejsze wartości działkowej tradycji, a zarazem przygotuje ogrody do życia w mieście przyszłości.
Program objął kompleksowe badanie uwarunkowań funkcjonowania ogrodów działkowych w Warszawie oraz szczegółową diagnozę potrzeb infrastrukturalnych wybranych ogrodów. Ponadto, we współpracy z zarządami Rodzinnych Ogrodów Działkowych, odbył się cykl wydarzeń integracyjnych – warsztatów, spacerów, wystaw – które pokazały w działaniu działkowcom i społecznościom lokalnym, że ogrody wzbogacają przestrzeń miejską, dają wytchnienie od zgiełku oraz stymulują twórcze myślenie o mieście przyjaznym mieszkańcom.
Cele i założenia programu:
- Zachowanie ogródków działkowych w mieście i ich unikalnego charakteru oraz tworzenie w nich wspólnych przestrzeni dostępnych dla mieszkańców Warszawy
- Pokazanie działek z nowej perspektywy
- Wspieranie wspólnej pracy działkowców i mieszkańców
- Upowszechnienie dobrych praktyk ogrodniczych
W ramach programu zbadano ponad 80 ogrodów działkowych na terenie całej Warszawy. W wybranych ogrodach odbyły się trzy spotkania z przedstawicielami zarządów i konsultacje otwarte dla działkowców i mieszkańców. Uwagi uczestników spotkań posłużyły do przygotowania koncepcyjnych projektów zmian z zagospodarowaniu przestrzennym ogrodów, ze szczególnym naciskiem na rozwiązania, które zwiększają dostępność i atrakcyjność działek dla społeczności lokalnych. Powstały również projekty koncepcyjne dotyczące wykorzystania ciągów komunikacyjnych na terenach Rodzinnych Ogródków Działkowych Zelmot, Pratulińska oraz Wiarus.
Program w ciągu kilku miesięcy skutecznie zainicjował proces udostępniania mieszkańcom Warszawy przestrzeni wspólnych we wspomnianych czterech ogrodach działkowych i pozwolił na zbudowanie nie tylko z samymi działkowcami, ale przede wszystkim administracją ogrodów, jak również z Okręgowym Zarządem Mazowieckim Polskiego Związku Działkowców, który sprawuje pieczę nad niemal wszystkimi ogrodami działkowymi Warszawie.
Program był realizowany od maja do listopada 2019 r. przez Stowarzyszenie Aktywności Miejskich Rozkwit, na zlecenie Zarządu m.st. Warszawy, w porozumieniu z Okręgowym Zarządem Mazowieckim Polskiego Związku Działkowców. Spotkanie podsumowujące program – połączenie debaty, wystawy zdjęć, obrazów i projekcji filmowej – odbyło się 9 listopada w Pawilonie Warszawa.
Plon – Raport z realizacji programu „Naprzód działki”