Jeden z najpopularniejszych parków na Mokotowie. Kameralny, oferujący wytchnienie w cieniu kasztanowców porośniętych malowniczo bluszczem. Przed nami szósty weekendowy spacer z cyklu „Warszawskie Parki ZZW”.
Park, powszechnie nazywany Parkiem Dreszera, założono w 1938 r. za czasów prezydentury Stefana Starzyńskiego, na terenie fosy dawnego Fortu Mokotowskiego, między ulicami: Ursynowską, Puławską, Odyńca i Krasickiego. Liczy 2,8 ha i powstał według projektu inż. Zygmunta Hellwiga, w stylu modernistycznym. Nadano mu imię Gustawa Orlicz-Dreszera, żołnierza Legionów Polskich, generała Wojska Polskiego, który zginął w katastrofie samolotowej w 1936r. Do rejestru zabytków został wpisany w 1983 r.
CHARAKTERYSTYCZNE PUNKTY I PRZEJRZYSTY UKŁAD PARKU DRESZERA
Park wyróżnia się czytelną, symetryczną kompozycją. Przez całą jego długość biegnie szeroka aleja główna, wyłożona płytami z piaskowca. Stanowi ona oś dzielącą park na dwie symetryczne części. Idąc od strony ulicy Puławskiej mijamy cztery niewielkie trawniki wraz z okalającą je owalną aleją żwirową. Środek tej części parku zaakcentowany został prostą w formie, okrągłą fontanną. Wyznacza ona równocześnie pierwszą z trzech poprzecznych osi kompozycyjnych parku. Idąc dalej, w stronę ulicy Krasickiego, mijamy dwie półokrągłe rabaty kwiatowe, otoczone niskimi żywopłotami z bukszpanu. Od wielu lat ogrodnicy ZZW tworzą tu barwne kompozycje z białych i różowych begonii, srebrnej santoliny czy żółtych aksamitek.
W dalszej części parku po północnej stronie znajduje się „Głaz Walczącego Mokotowa 1944” poświęcony m.in. żołnierzom AK pułku „Baszta. Pomnik przyrody ma formę pękniętego na pół kamienia narzutowego i wyznacza drugą poprzeczną oś kompozycyjną. Przed głazem ustawiono powstańczą kotwicę. Organizowane są tutaj coroczne obchody wybuchu Powstania Warszawskiego.
Naprzeciwko pomnika, po drugiej stronie alei, w południowej części parku znajduje się plac zabaw z piankową bezpieczną nawierzchnią oraz ogródek restauracyjny.
Część parku położona bliżej ul. Krasickiego ma bardziej kameralny charakter. Oś poprzeczną w tej części założenia wyznaczają trzy wazy umieszczone na postumentach. Największa z nich, postawiona pośrodku alei, została niestety zniszczona przez wandali jesienią 2020 r. – obecnie trwają prace mające na celu jej rekonstrukcję. Zachodnia brama parku prowadzi na ulicę Kazimierzowską.
W CIENIU KASZTANOWCÓW I LIP AMERYKAŃSKICH – SPACEREM PO PARKU DRESZERA
W parku królują kasztanowce zwyczajne (Aesculus Hippocastanum) rosnące wzdłuż bocznych alei po wschodniej stronie parku. Drzewa malowniczo porasta bluszcz zwyczajny.
Główna aleja obsadzona została lipami amerykańskimi w odmianie 'Stellata’. Lipy te mają szare pędy, na których wyrastają duże, błyszczące, jasnozielone liście o jajowatym lub sercowatym kształcie, do 20 cm średnicy.
NIEZWYKŁE RODODENDRONY I ODMŁADZANE KRZEWY W PARKU DRESZERA
– Co roku obsadzamy tu rabaty letnie, w zeszłym roku posadziliśmy ponad 2500 szt. begonii oraz 4000 szt. santoliny. W tym roku santolina zostanie zastąpiona żółtymi aksamitkami – mówi Agnieszka Staniewicz, ogrodniczka Zarządu Zieleni m.st. Warszawy opiekująca się tą przestrzenią parkową.
Wokół pomnika „Głaz Walczącego Mokotowa 1944” rośnie trzmielina Fortune’a – krzew o zimozielonych liściach w barwach zieleni z odcieniem bieli. Wiosną ogrodnicy ZZW, w ramach regularnych prac utrzymaniowych, pielęgnują trzmielinę oraz żywopłot na tyłach pomnika.
Ciekawostka – w zeszłym roku krzewy rosnące na terenie parku zostały podzielone na trzy obszary w celu przeprowadzania zabiegów odmładzających. Pierwsza grupa krzewów od ul. Puławskiej została poddana cięciom pielęgnacyjnym w 2020 r. W maju 2021 r. podobne prace zostaną wykonane na kolejnej grupie krzewów – w okolicy restauracji, placu zabaw oraz ww. pomnika. Z występujących w parku gatunków krzewów warto wymienić śnieguliczki, forsycje oraz bez czarny.
– Wiosną warto zwrócić uwagę na niezwykle ozdobne, białe, różowe i czerwone rododendrony – sięgające nawet metra wysokości – które rosną w alejce z wazami. A tuż obok, pod drzewami mamy prawdziwą gęstwinę zimozielonych krzewów – bluszcz, barwinek oraz runiankę japońską o zawsze zielonych liściach. Okoliczni mieszkańcy lubią tu szukać ciszy i wytchnienia np. oddając się lekturze na ławce – mówi Agnieszka Staniewicz.
TRAWNIKI REPREZENTACYJNE W PARKU DRESZERA
Trawniki w parku zajmują powierzchnię 40 arów. Są to tzw. trawniki reprezentacyjne, które poddawane są szczególnej formie pielęgnacji. Ich pierwsze koszenie przeprowadza się wiosną, wtedy także są nawożone, jak również poddawane specjalistycznym zabiegom – wertykulacji, piaskowaniu, a następnie – pod koniec lata – aeracji.
Wertykulacja to pionowe cięcie darni mające na celu częściowe usunięcie próchnicy powierzchniowej (filcu), gdzie mogą rozwijać się patogeny chorobotwórcze, a tym samym stworzenie lepszych warunków dla dopływu powietrza, wody i składników pokarmowych do strefy korzeniowej.
Piaskowanie trawnika ma na celu polepszenie struktury gleby. Piasek zwiększa przepuszczalność i porowatość podłoża, rozluźnia wierzchnią warstwę na glebach zbitych, gliniastych, stwarzając lepsze warunki do rozwoju korzeni oraz ułatwia wnikanie powietrza, wody i nawozów do strefy korzeniowej.
Aeracja trawnika ma natomiast na celu napowietrzenie, rozluźnienie i ogólne poprawienie struktury gleby. Dzięki temu zabiegowi ziemia znajdująca się bezpośrednio pod murawą pozwala na łatwiejsze wnikanie wody i nawozów do korzeni. Zwiększają się też przez to możliwości regeneracyjne trawy – jest ona bardziej odporna na deptanie i tworzy gęstą, wyrównaną darń.
Więcej na temat koszenia wybranych trawników będących pod opieką ZZW.
AKORDY HISTORII I JAZZ W PARKU DRESZERA
W czasie Powstania Warszawskiego na terenie parku toczyły się zacięte walki. Obszar ten był wówczas także jednym z największych prowizorycznych cmentarzy w Warszawie. Po zniszczeniach wojennych park zrewitalizowano w 1951 r., a część leżącą pomiędzy ulicami Krasickiego i Niepodległości zamieniono na ogródek jordanowski.
W 1951 r. zmieniono nazwę parku na Park Mokotowski – pomysł ten nie zyskał jednak akceptacji mieszkańców. W 2012 r. przywrócono oryginalną nazwę. Obecny układ kompozycyjny Parku Dreszera, w obrębie współczesnych granic, nie uległ zasadniczym zmianom w stosunku do formy przedwojennej.
Fontanna pojawiła się w parku w 2007 r., wraz z pracami rewitalizacyjnymi. Teren parku został wtedy na nowo ogrodzony i doświetlony.
Warto wspomnieć, że latem na terenie parku organizowane są bezpłatne koncerty jazzowe.
Park Dreszera dostępny jest dla mieszkańców codziennie od godz. 6 rano do godz. 22. Od strony ul. Puławskiej znajduje się ogólnodostępna, bezpłatna toaleta publiczna.
——
Cykl „Warszawskie Parki ZZW” – Park gen. Gustawa-Orlicz Dreszera (6/32)
Cykl „Warszawskie Parki ZZW” to miniprzewodnik po 32 warszawskich parkach zarządzanych przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy – prezentujący w skrócie ●rys historyczny parku, ●założenia architektoniczne parku, ●opowieść o przyrodzie parku, ●informację o działaniach specjalistów ZZW, mających na celu utrzymanie i rozwój tych wyjątkowych terenów zieleni w jak najlepszym stanie z myślą o tym i kolejnych pokoleniach warszawiaków.